جراحی زوائد پوست
زگیل , کلوئید و اسکارهیپرتروفیک جزء ضایعات پوستی قابل برداشت محسوب میگردند.
زگیل (wart) : زگیل های ویروسی بوسیله پاپیلومای انسانی (HPV) ایجاد میشوند. انواع گوناگون زگیل ناشی از HPV وجود دارد که شایعترین آنها عبارتند از:زگیلهای شایع (۷۰ %) ,زگیلهای کف دست و پا , زگیلاهای مسطح و زگیلهای تناسلی.
زگیلها بطور شایعی در بچه ها و بزرگسالان ایجاد میشوند.فاکتورهای مستعدکننده آن عبارتند از:ضربه به پوست,ضعف سیستم ایمنی و استعداد ژنتیکی.
انتقال بوسیله تماسهای معمولی بویژه در محل آسیب دیدگی پوست مانند ترک خوردگی یا ساییدگی رخ میدهد.
زگیل ها به صور مختلف مثل افزایش سلولهای شاخی تکی یا چندتایی ,اگزولیتیک ,پاپول,ندول یا پلاک بروز میکنند.نقاط سیاهرنگ ناشی از مویرگهای ترومبوز شده بطور مکرر مشاهده میشوند.شایعترین نواحی ایجاد آنها روی انگشتان,پشت دست,کف پا و نواحی که تحت فشار هستند, میباشند.
نکته:زگیلهای مقاوم به درمان در دست و ناحیه اطراف ناخن باید حتما” برای رد سرطان سنگفرشی بیوپسی شوند,زیرا SCC مقلد زگیل بخصوص در ناحیه ناخن میباشد.
دوره: زگیلها عموما” در افراد دارای ایمنی مناسب خودبخود رفع میشوند,اما ممکن است سالها طول بکشد.در افراد دارای نقص ایمنی زگیلها به درمان مقاوم بوده و پایدار هستند.در کودکان تقریبا” ۶۵% همه زگیلها در مدت ۲ سال بهبود می یابند.
درمان:درمان اختصاصی ضد ویروسی رایجی برای HPV وجود ندارد.تنوع درمانی آن چندگانه بوده و شامل تخریب فیزیکی و موضعی زگیل یا تحریک پاسخ ایمنی علیه عفونت HPV میباشد.
الف – درمانهای موضعی : HPV علی رغم درمان ,دارای خاصیت ویروسی , عفونی و راجعه است.همچنین باید بیمار را آگاه کرد که تمام درمانهای زگیل نیاز به تکرار دارند.
چند درمان موضعی موثر وجود دارند:
تخریب موضعی بافت: سالیسیلیک اسید, تری کلرواستیک و تره تینوئین بطور شایع روزانه استفاده میشوند.
انسداد موضعی زگیل با یک بند یا چسب موثر بوده است.در طول درمان ممکن است بافت سالم اطراف بطور گذرا تحلیل رود.
محلولهای آماده اسید سالسیلیک(۴۰-۱۵درصد) را میتوان روزی یکبار روی زگیل مالید و برای افزایش نفوذ دارو ,روی ضایعه را با چسب یا پانسمان بست.دوره درمان معمولا” طولانی و بین ۸ تا ۱۲ هقته است.میزان موفقیت درمان ۷۵ % است.از عوارض احتمالی این درمان میتوان به احساس درد و تحریک پوستی محل استفاده دارو اشاره کرد.
ب – درمانهای لیزری: لیزر رنگی پالسی:رایج ترین نوع لیزر مورد استفاده است و بوسیله جذب عروقی نور لیزر و ایجاد نکروز بافت زگیل سبب القاء پاسخ درمانی میشود.تکرار درمان با فواصل ۳ هفته ای است.فاصله بیشتر بین جلسات ممکن است باعث رشد مجدد زگیل شود.فواصل کم بین جلسات نیز مانع از درمان کامل میشود.
لیزر دی اکسید کربن: معمولا”درمان با این نوع لیزر برای زگیلهای مقاوم به درمان ,گسترده ,دردناک و هیپرکراتوتیک انجام میشود.فایده این نوع لیزر میزان موفقیت بالای آن پس از یک یا دو جلسه میباشد.با این لیزر خونریزی نیز رخ نمیدهد.
ج – درمانهای غیرلیزری : کرایوتراپی: نیتروژن مایع رایج ترین درمان جراحی غیرلیزری میباشد.نتیجه این درمان به مرگ سلولی تحریک شده با کریستال یخ بستگی دارد.برای این ضایعات جلسات درمانی متعدد مورد نیاز است.درمان ممکن است موجب هیپو یا هایپر پیگمانتاسیون ,تاول و تشکیل اسکار به صورت گذرا یا دائمی گردد.
عوارض کرایوتراپی: درد ,قرمزی و التهاب ,تاول جزء شایعترین عوارض میباشد.عفونت معمولا” شایع نیست و در صورت بروز ,نیاز به آنتی بیوتیک موضعی یا خوراکی دارد.
ایجاد اسکار ,عارضه ای نادر است که در صورت فریز کردن عمقی پوست ایجاد میشود.تغییرات رنگدانه ای نیز در پوست اطراف ضایعه ممکن است ایجاد شود و بیشتر در افراد دارای پوستهای تیره تر ایجاد میشود.این عارضه ممکن است پس از مدتی از بین برود ولی میتواند بطور دائمی نیز باقی بماند.
-کوتر ,RF, کورتاژ و برداشتن به روش جراحی با نتایج درمانی متغیری انجام میشوند.عوارض محدودکننده استفاده از این روشها,درد ,عفونت ثانویه و ایجاد اسکار است.
اسکار هایپرتروفیک و کلوئید: کلوئیدها و اسکارهای هایپرتروفیک با زیاد شدن بافت فیبروز در محل آسیب پوست ایجاد میشوند.اسکارهای هیپرتروفیک در محل زخم روند ترمیم را بیش از حد طی میکنند,در حالیکه کلوئیدها اسکاری با رشد زیاد بوده و از حد زخم فراتر میروند.
شیوع هر دو در زنان و مردان برابر است.کلوئید در هر سنی رخ میدهد ولی بیشتر در زیر ۳۰ سالگی مشاهده میشود.در نژادهایی با پوست تیره تر ,شایعتر میباشد.هر دو در همه نواحی پوست دیده میشوند ولی بر روی سینه ,سر و گردن و لوبول لاله گوش بیشتر ایجاد میشوند.
اسکارهای هیپرتروفیک و کلوئیدها , در محل ضربه و آسیب از جمله جراحی, سوختگی,سوراخ شدگی,آکنه و محل هرگونه التهاب ممکن است ایجاد شوند.
اسکارهای هیپرتروفیک بصورت پلاکهای خطی سفت و ضخیم در محل تروما تظاهر مییابند.در ابتدا آنها اریتماتو بوده و با گذشت زمان همرنگ پوست میشوند.این ضایعات برآمدگی زیادی دارند.سطح آن صاف ,براق و گنبدی است و عروق آن کاملا” مشخص است.
کلوئیدها پلاکهای فیبروز و سفتی هستند که از لبه های زخم یا آسیب ,فراتر میروند.کلوئیدها ندولهای سفت,بزرگ,قرمز تا بنفش است. برخی کلوئیدها بسیار بزرگ شده و اندازه آنها به ۱۰ تا ۲۰ سانتی متر یا بیشتر میرسد. بر اساس نوع آسیب اولیه ممکن است کلوئیدها خطی یا ندولر باشند.به ندرت کلوئید روی سینه و شانه بدون آسیب اولیه ایجاد میشود.
درمان : درمانهای متعدد موثری برای کاهش ظاهر کلوئید واسکار هیپرتروفیک وجود دارد.هیچیک از این درمانها انتخابی نبوده و درمان کاملی نیستند.باید بیمار را از خاصیت طبیعی برگشت پذیر بودن کلوئید و اسکارهای هیپرتروفیک آگاه کرد و متذکر شد که برای کسب نتیجه ,درمانهای متعدد در طی چند ماه مورد نیاز است.
درمانها شامل تزریق داخل ضایعه تریامسینولون استوئید, تزریق داخل ضایعه ۵-فلوئورواوراسیل ,ورقه های محتوی سیلیکون ,رادیاسیون,برداشتن نوار پوستی و لیزر رنگی پالسی میباشند.تاثیر این درمانها مختلف است.برخی اریتم را کم میکنند و برخی از حجم ضایعه میکاهند و بعضی نیز هر دو تاثیر را دارند.
درمان اولیه بسیار خوب و انتخابی ,تزریق داخل ضایعه استروئید میباشد.
درمان لیزری نیز یک دروان کمکی مهم برای کلوئیدها و اسکارهای هیپرتروفیک میباشد.
زوائد پوستی :SKIN TAG
زوائد پوستی , پاپولهای گوشتی شایعی هستند که در چینهای پوستی دیده میشوند.این ضایعات تومرهای خوش خیم پوست هستند که در حدود ۲۵% از بالغین (چه زن,چه مرد)مشاهده میشوند.این ضایعات قبل از ۳۰ سالگی نادر هستند ولی پس از این سن شایع میشوند.در زنان شایعتر است.در اکثر افراد ,تعداد آنها کم است. در افراد چاق شایعتر است.برای ابتلا به آن نوعی استعداد ژنتیکی – خانوادگی لازم است.
در معاینه فیزیکی این ضایعات بصورت برجستگی های پاپولی ۱ تا ۵ میلیمتری به رنگ پوست یا قهوه ای رنگ میباشد.این پاپولها اغلب مسطح یا نخ مانند بوده و روی ساقه نازکی سوار هستند.شایعترین محل ایجاد آنها زیر بغل و سپس گردن است.همانند سایر نواحی چین خورده بدن از جمله کشاله ران و زیر پستانها ,روی پلک نیز دیده میشود.
تشخیصهای افتراقی :
- زگیل
- خال
- کراتوز سبورئیک
سیر بهبودی : اگر دستکاری نشوند,بدون تغییر باقی میمانند. در صورتی که پیچ بخورند,ترومبوزه شده و دردناک میگردند. در این حال ممکن است سیاه شوند یا خونریزی کنند.
درمان : در صورتی که بدون علامت باشند به درمان نیازی ندارند.اغلب آنها بدلیل درد یا مشکلات زیبایی برداشته میشوند.
کرایوتراپی یا فریز کردن ضایعه پوستی با نیتروژن مایع درمان کم هزینه ای بوده و به بیحسی نیاز ندارد. اما از بین رفتن بافت سالم اطراف نیز از جمله عوارض آن است.در این صورت کمی درد ایجاد شده و خطر ایجاد تاول , اسکار و تغییرات پیگمانتاسیون وجود خواهد داشت.
فشردن و اختناق بوسیله نخ: نوعی روش خانگی محسوب میگردد. در این روش نخمعمولی یا ابریشمی یا نخ دندان را بدور پایه زائده محکم گره میزنند تا خونرسانی آن مختل گردد.در این حال سلولهای زائده پوستی مرده و زائده بدون باقی گذاشتن جا در طی حدود ۵ روز می افتد.
RF,الکترو کوتر و کرایوسرجری از دیگر روشهای درمانی هستند.
برداشت ضایعه بوسیله چاقو یا قیچی: میتواند با یا بدون بیحسی موضعی انجام گردد . بهترین روش است.
برای زوائد با قطر پایه کمتر از ۱ میلیمتر میزان موفقیت درمان ۹۰ % میباشد.
برای زوائد با قطر پایه کمتر از ۲ میلیمتر میزان موفقیت درمان ۷۶ % است.
درمان زوائد در ناحیه گردن و زیربغل نتایج بهتری دارند.
